Những điều chị em cần biết về đau bụng kinh

Đau bụng hành kinh là nối ám ảnh đa số chị em gặp phải mỗi khi đến chu kỳ hàng tháng. Đối với tình trạng đau bụng kinh, cảm giác đau của mỗi người khác nhau, mức độ chịu đựng của mỗi người cũng khác nhau, do vậy chị em cần có những hiểu biết nhất định để phòng ngừa và giảm thiểu tình trạng này giúp nâng cao chất lượng cuộc sống.

(Ảnh minh họa)

Chứng đau bụng hành kinh liên quan đến những yếu tố gì?
Những nhân tố liên quan đến đau bụng hành kinh nguyên phát gồm:
- Thấy kinh lần đầu sớm hoặc muộn: Có điều tra cho thấy mức độ đau và tuổi thấy kinh lần đầu có liên quan đến nhau. Ở người thấy kinh lần đầu sớm, tỷ lệ đau bụng kinh cao, đồng thời mức độ đau cũng nghiêm trọng hơn.

- Hôn nhân và sinh đẻ: Giữa đau bụng kinh và việc kết hôn có liên quan với nhau hay không, hiện còn tồn tại hai quan điểm. Đại đa số cho rằng đau bụng hành kinh không liên quan gì đến hôn nhân. Nhưng không ít người cho rằng sau khi kết hôn, mức độ đau bụng hành kinh ở nhiều phụ nữ giảm hẳn. Điều này đang cần được nghiên cứu lâm sàng để đưa ra kết luận chính xác.

- Đau bụng hành kinh còn liên quan đến những nhân tố mệt mỏi kéo dài, căng thẳng, thời tiết lạnh hoặc cơ thể quá mẫn cảm.

Những nhân tố liên quan đến hiện tượng đau bụng hành kinh thứ phát:- Giữ vệ sinh không tốt trong thời kỳ kinh nguyệt, mang thai và sau khi sinh, sinh hoạt tình dục quá sớm, quá nhiều dẫn đến chứng viêm tử cung.

- Nạo phá thai hay tác động vào khoang tử cung nhiều lần gây viêm dính nội mạc.

- Tránh thai: Đau bụng hành kinh và các phương pháp tránh thai có ảnh hưởng nhất định với nhau. Đặc biệt, phương pháp đặt vòng thường làm tăng mức độ đau bụng hành kinh. Thuốc tránh thai chứa progestagen có tác dụng làm lỏng cơ nhẵn của tử cung, giảm nhẹ triệu chứng đau bụng do co bóp. Uống thuốc tránh thai có thể giảm tỷ lệ và độ đau của đau bụng hành kinh.

- Ảnh hưởng của chu kỳ kinh nguyệt và độ dài ngắn của từng chu kỳ: Nhìn chung, độ nghiêm trọng của đau bụng hành kinh và độ dài ngắn của chu kỳ kinh nguyệt không có ảnh hưởng gì đến nhau. Nhưng do đau bụng kinh biểu hiện trong thời kỳ kinh nguyệt nên nếu thời gian hành kinh kéo dài thì thời gian đau bụng kinh cũng bị kéo dài theo.

- Một số nhân tố khác: Có ý kiến cho rằng người béo mập thường dễ bị đau bụng hành kinh; thói quen hút thuốc lá và đau bụng hành kinh luôn có tỷ lệ thuận.

Đau bụng hành kinh nguyên phát có những đặc điểm lâm sàng nào?
Đau bụng hành kinh nguyên phát thường thấy ở những phụ nữ dưới 25 tuổi, chưa kết hôn, chưa sinh con. Bệnh thường phát vào khoảng 1-2 năm sau khi có kinh lần đầu.

Hiện tượng đau bụng xuất hiện một thời gian ngắn trước ngày hành kinh hoặc trong ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt, kéo dài trong nhiều giờ, thậm chí 1-2 ngày. Cơn đau thường xảy ra ở bụng dưới và thắt lưng; hậu môn có cảm giác khó chịu. 50% người bệnh có một hoặc nhiều triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, mệt mỏi, đau đầu, tiêu chảy, đi tiểu nhiều lần… Nếu đau nhiều, bệnh nhân sẽ toát mồ hôi, mặt mũi tái nhợt, tay chân lạnh ngắt, hạ đường huyết.

Sau khi người phụ nữ kết hôn, sinh nở hoặc khi tuổi đời nhiều lên, chứng đau bụng hành kinh có thể tự nhiên giảm đi hoặc mất hẳn

Chẩn đoán và điều trị đau bụng hành kinh như thế nào?
Phụ nữ trước, trong hoặc sau chu kỳ kinh nguyệt xuất hiện đau bụng thì nên làm gì?

Trước tiên, nên đến bệnh viện kiểm tra phụ khoa một cách tỉ mỉ. Căn cứ vào lý lịch bệnh do người bệnh cung cấp, vào những triệu chứng lâm sàng và kiểm tra, bác sĩ sẽ có chẩn đoán chính xác nhất.

Bệnh nhân cần được khám để xác định triệu chứng đau bụng là do các chứng bệnh khác (như u nang buồng trứng, chửa ngoài tử cung, viêm tiểu khung cấp tính, đẻ non…) gây nên hay do đau bụng hành kinh gây nên. Việc các chứng bệnh trên bị chẩn đoán nhầm thành đau bụng kinh sẽ dẫn đến điều trị sai, gây những hậu quả không tốt.
 

Làm thế nào để phòng tránh đau bụng hành kinh?
Do cơ chế phát bệnh của đau bụng kinh nguyên phát còn chưa rõ ràng nên ta chỉ có thể dự phòng bằng cách tránh lạnh, không làm việc quá sức, quá căng thẳng. Đau bụng kinh kéo dài do các chứng bệnh ở cơ quan sinh dục gây nên, vì vậy nên sớm kiểm tra phát hiện bệnh phụ khoa, kịp thời điều trị. Ngoài ra, bạn cần lưu ý:

- Giữ vệ sinh trong thời kỳ kinh nguyệt, tránh lao động thể lực hoặc vận động quá sức. Tuyệt đối không sinh hoạt vợ chồng trong thời kỳ kinh nguyệt và tránh những kiểm tra phụ khoa không cần thiết.

- Làm tốt công tác tránh thai. Tránh nạo thai và phẫu thuật buồng tử cung (có thể dẫn đến dính niêm mạc tử cung và phát sinh chứng bệnh khác.

- Giữ vệ sinh cá nhân, nhất là trong thời kỳ mang thai và sinh con. Tuyệt đối không sinh hoạt tình dục bừa bãi, tránh phát sinh chứng viêm tiểu khung và các chứng phụ khoa khác.

Để điều trị đau bụng kinh, có rất nhiều phương pháp như sau:

Thuốc men

NSAIDs. Thuốc không steroid chống viêm (NSAID) có thể hữu ích trong việc làm giảm nỗi đau của đau bụng kinh. Bác sĩ ban đầu có thể đề nghị dùng NSAIDs toa, chẳng hạn như ibuprofen (Advil, Motrin...) và naproxen (Aleve), với liều thường xuyên bắt đầu từ một ngày trước khi thời gian kinh bắt đầu. Toa NSAIDs, như acid mefenamic (Ponstel) cũng có sẵn.

Kích thích tố sinh điều khiển. Uống thuốc tránh thai chứa hormone ngăn chặn sự rụng trứng và giảm mức độ nghiêm trọng của đau bụng kinh. Những hormone này cũng có thể bằng cách tiêm, một bản vá dán trên da, hoặc chèn vào trong âm đạo.

Phẫu thuật

Nếu đau bụng kinh là do một căn bệnh tiềm ẩn, chẳng hạn như endometriosis hoặc u xơ, phẫu thuật loại bỏ các tế bào bất thường có thể giúp giảm triệu chứng.

Phong cách sống và biện pháp khắc phục

Ngâm trong bồn tắm nước nóng hoặc sử dụng một miếng đệm nóng lên bụng  thấp dường như chỉ có hiệu quả như thuốc giảm đau toa để giảm đau bụng kinh.

Thay thế thuốc

Thay thế các phương pháp điều trị cho đau bụng kinh bao gồm:

Giảm căng thẳng. Các hoạt động giảm bớt căng thẳng - chẳng hạn như xoa bóp, yoga và thiền định - có thể giúp giảm đau của đau bụng kinh.

Châm cứu. Châm cứu đã được sử dụng tại Trung Quốc để giảm đau cho hơn 2.000 năm.

TENS. Điện kích thích thần kinh qua da (TENS) đã được tìm thấy là hiệu quả hơn giả dược trong việc làm giảm các cơn đau do đau bụng kinh. Một thiết bị TENS làm tăng ngưỡng cho các tín hiệu đau và kích thích sự phát hành của endorphins cơ thể với thuốc giảm đau tự nhiên.

Thức ăn bổ sung. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin E thiamin, và omega-3 bổ sung có thể giúp giảm đau bụng kinh.

Hiện nay, nhiều công trình nghiên cứu đã khẳng định tác dụng điều trị chứng đau bụng kinh của một số loại thuốc có nguồn gốc thiên nhiên.

Nổi bật gần đây là nghiên cứu “Đánh giá tác dụng của Phụ Lạc Cao trong điều trị thống kinh cơ năng tuổi trẻ” do bác sĩ Nguyễn Thị Quỳnh Trang – trường đại học Y Hà Nội thực hiện.

Kết quả nghiên cứu trên 60 bệnh nhân cho thấy: 90% bệnh nhân giảm đau bụng kinh, 51,7% bệnh nhân hết đau bụng kinh,80% được duy trì sau khi ngừng điều trị 2 tháng. Số ngày đau bụng kinh giảm, màu sắc và chất lượng kinh nguyệt cải thiện. Hầu như không có tác dụng không mong muốn: 9,9 % bệnh nhân nóng bụng, rối loạn tiêu hóa nhưng chỉ gặp ở lần đầu tiên sử dụng thuốc.

Thu Lan



Bình luận

4
Thông tin hữu ích

Thông tin hữu ích